Mustra Trucs

Las esquiras qu’existeishen en dehòra de l'activitat pastorau, particularament las qui produseishen sons poderós com los trucs, los trucons, las topias o los metaus. Dens los Pirenèus, las esquiras que son associadas aus rituaus e aus personatges deu periòde de Carnaval. Cascavèths o clarinas que son atau cosuts a la tunica e aus trofèus conics deus « blancs » - aperats esquirons, deu Carnaval de Geronça en Bearn. Que'n va tot parièr en País-Basco, per las províncias de Navarra e deu Labord, on los « joaldunak » son literaument « los que pòrtan esquiras », o enqüèra per çò qu’ei deus « trangas » de la vath de Bielsa en Aragon.

Qu'acompanhan tanben los moments importants de la vita com las batias o los maridatges. Dens aqueras circonstàncias, l'utilizacion de las esquiras hè referéncia a las practicas religiosas d'utilizacion de campanas o d’esquiras entà s’emparar e entà’s virar lo mau e los esperits mauhasècs… quina que sii la fòrma d'aqueras esquiras.

Las esquiras que pòden tanben servir entà aunorar los vius com tà har aunors aus morts.

Que pòt estar çò qu’auhereishen quan autrejan un prèmi o, còps que i a l’objècte dat au parat d’ua ceremonia d’enterrament. Aquò que pertòca generaument personas ligadas au monde pastorau e a las tradicions d'un territòri. Fin finau, n'ei pas rare d’audir las esquiras au parat de movements de contestacion com manifestacions esportivas. Que son ua vertadèra demonstracion de fòrça sonòra ua afirmacion d'identitat.

Se son apèrs indispensables taus aulhèrs, las esquiras que marcan d’ua faiçon hòrta los usatges e l'imaginari de las populacions entà’s cambiar en un element hòrt de l'identitat de la societat e deu territòri.